W momencie niemożności działania państwa albo bezczynności właściwych organów zdarza się dokonanie samosądów. Częściowo są one dopuszczone w ramach obrony koniecznej albo stanu wyższej konieczności, jednak warto nad tym zagadnieniem się pochylić, by stworzyć ramy optymalne.

Proponuję zatem, aby samosąd był dopuszczalny na następujących warunkach:

  • Przestępca („ofiara” samosądu) popełnił ciężkie przestępstwo (np. zbrodnię, a nie występek),
  • Pozostaje na wolności (nie przebywa w więzieniu ani areszcie, np. ukrywa się),
  • Wykonawcy samosądu nie mają nieuzasadnionego interesu w samosądzie (np. zatajenie własnej winy w innych przestępstwach czy uniemożliwienie złożenia zeznań),
  • Dopuszczalność samosądu po jego dokonaniu orzeknie sąd.

W innych przypadkach samosąd pozostałby przestępstwem i powinien być osądzony według właściwych przepisów za dany czyn (zabójstwo, okaleczenie etc.).